.
«Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες» έλεγε το ΠΑΣΟΚ επί εποχής Ανδρέα Παπανδρέου. «Αλήτη Προδότη Σαμαρά» φώναζαν οι οπαδοί του Μητσοτάκη. Οι διακηρύξεις του Μίκη Θεοδωράκη – αν εξαιρέσουμε το ζήτημα της χούντας – ποτέ δεν απείχαν πάρα πολύ απ’ αυτά που σήμερα κραυγάζουν οι χρυσαυγίτες. Η εποχή είναι Ιούνιος του 1994. Λίγους μήνες μετά το εμπάργκο του Παπανδρέου στα Σκόπια (απόφαση που οδήγησε την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο), το Μουντιάλ έχει ξεκινήσει και η πορεία της αποτυχίας της Εθνικής Ελλάδος τροφοδοτεί συνεχώς το εθνικιστικό αίσθημα. Λίγο πριν το πρώτο κρούσμα της «Κρίσης των Ιμίων», απ’ όλες τις μπάντες της πολιτικής, της ενημέρωσης και της κουλτούρας εξαπολύονται κραυγές εθνικιστικού περιεχομένου.
Στην έρευνά του με τίτλο «Ο Φαλλός του Έθνους» (26/6/1994), ο Ιός εντοπίζει τα χαρακτηριστικά με τα οποία εκδηλώνεται ο διάχυτος εθνικισμός, τους τρόπους με τους οποίους διαπλέκεται με τον μισογυνισμό και την ομοφοβία και πώς διαβάλλει ακόμα και τις «προοδευτικές» πτυχές της κοινωνίας. Όπως λέει και στο εξώφυλλο, «στα μυαλά των θερμοκέφαλων, το έθνος το δικό μας είναι γένους αρσενικού. Τα υπόλοιπα έχουν θηλυκά χαρακτηριστικά και αξίζουν την τύχη που επιφυλάσσουν οι νταβραντισμένοι στις γυναίκες.»
.
—
.
Στα μυαλά των θερμοκέφαλων, το έθνος το δικό μας είναι γένους αρσενικού.
Τα υπόλοιπα έχουν θηλυκά χαρακτηριστικά κι αξίζουν την τύχη που επιφυλάσσουν οι νταβραντισμένοι στις γυναίκες…
.
Ο ΦΑΛΛΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ
.
Βιασμοί μέχρι θανάτου με ταυτόχρονη χρήση των εθνικών συμβόλων ως εργαλεία βασανισμού περιλάμβανε η απειλή που εκτοξεύτηκε πρόσφατα κατά της ανθρωπολόγου Καρακασίδου. Ο τρόπος του συνετισμού της αναφερόταν ρητά στο κείμενο που της στάλθηκε: «Θα αισθανθείς πώς γαμάνε οι Έλληνες τους προδότες της φυλής», κραύγαζε ο επίδοξος δολοφόνος στην ανυπόγραφη επιστολή του. Ακραίο παραλήρημα ανώνυμου φασιστοειδούς; Προφανώς, αλλά μέσα σε μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα όπου τα πάσης φύσεως «εθνικά αντριλίκια» δίνουν και παίρνουν, όχι μόνο ανεξέλεγκτα αλλά και εντελώς ασχολίαστα.
.
(Ακόμη και ο πλανητάρχης είναι ύποπτος για ιδιότητες θηλυκές,
όταν δεν συμβαδίζει με τα εθνικά συμφέροντα.)
.
ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ
Στην αφίσα της «Οικολογικής Ένωσης» για τις ευρωεκλογές, ο Δ. Βεργής δάνεισε στο γνωστό αρχαίο αγαλματίδιο το βλέμμα του, δανείστηκε από αυτό τον υπερμεγέθη του φαλλό, τοποθέτησε στην άκρη του φαλλού τη σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διατράνωσε οικολογικά: «Έλληνα, δείξε με την ψήφο σου ποιος είσαι». «Οι Έλληνες πηδάνε καλά», είχε εξάλλου αποφανθεί αρκετούς μήνες
προηγουμένως και ο εκδότης του «Κλικ» σε εθνικώς υπερήφανο κείμενό του, όπου, διερευνώντας τις διαφορές μεταξύ ξένων και Ελλήνων, ανέφερε ότι ενώ «ο Αμερικανός και ο Γερμανός τη δέρνει τη γυναίκα του με μανία», εδώ, στην Ελλάδα, «πέφτει χαστούκι συγκεκριμένο με στόχο και αιτία» («Κλικ», τ.75, Ιούλιος 1993).
.
(Οικολογικό μάρκετινγκ απο τον Δ. Βεργή)
.
Εδώ και αρκετό καιρό, κάθε «ανθελληνική» κίνηση απαντιέται από ένα ευρύτατο φάσμα επωνύμων και ανωνύμων με την ίδια ακριβώς μέθοδο, μια μέθοδο που θα ήταν αδιανόητη πριν από μερικά μόλις χρόνια. Πράγματι, η αρνητική στάση των συμμάχων προς τα ελληνικά ζητήματα, τα επιζήμια σχόλια για την Ελλάδα στον ξένο Τύπο ή η εθνικώς ασύμφορη δήλωση κάποιου ξένου πολιτικού προσφέρουν συνεχείς αφορμές για απίστευτα ξεσπάσματα ενός εθνικόφρονα τσαμπουκά, στον οποίο οι Έλληνες μετατρέπονται φαντασιωτικά σε επιβήτορες των ισχυρότερων – πλην όμως θηλυκών ή / και θηλυπρεπών – Άλλων, που τόλμησαν να θίξουν τα εθνικά τους δίκαια. Οι ρητοί υπαινιγμοί για την ύποπτη σεξουαλικότητα των εχθρών του έθνους και η ταύτισή τους με ένα έτοιμο προς διείσδυση θηλυκό σώμα συνιστούν πλέον καθημερινή πρακτική, τμήμα εντέλει του τρέχοντος πολιτικού λόγου.
.
(Ήθος και ύφος από τον εκσυγχρονιστή Λυκαβητό)
Σταχυολογούμε από τα πάμπολλα διαθέσιμα παραδείγματα:
- «Μποϊκοτάζ σε ολλανδικά και ιταλικά προϊόντα. Εξαιρούνται τα έμψυχα γένους θηλυκού» (Καθημερινή, 26.2.1992) «Ανθελληνικές δηλώσεις του Δανού (εννοεί τον Γιένσεν) για τη Μακεδονία μας. Η γοργόνα της Κοπεγχάγης μας τηv έφερε» (Ελεύθερη Ώρα, 14.1.1993)
- «Έμαθαν πως …μαστε, πλάκωσε κι ο Μπερίσα!» (αφίσα του Λυκαβητού, Ιούλιος 1993).
- Αλλά και σε εκκλησιαστικό συλλαλητήριο για τη Μακεδονία, η σφριγηλή εθνικοφροσύνη εικονογραφήθηκε πρόσφατα σε πανό, με τη βοήθεια ενός πελώριου φαλλού, ενώ στην πρωινή εκπομπή του Γ. Τράγκα οι εκάστοτε ανθέλληνες προπηλακίστηκαν επανειλημμένα ως ομοφυλόφιλοι με αδυναμία στις ζαρτιέρες…
.
(Με το πανό στο χέρι, εθνικά ευαίσθητοι μαθητές του Πειραιά
παρακολουθούν την ομιλία του μητροπολίτη Καλλίνικου. 3.3.1994)
.
ΕΘΝΟΣ ΚΑΙ ΑΝΔΡΙΣΜΟΣ
Τι συνέβη άραγε και κάποιοι ανακάλυψαν ξαφνικά και επισείουν αδιάντροπα το λεκτικό ανδρισμό τους; Το φαινόμενο δεν είναι καινούριο και δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό. Ανάλογες εξάρσεις παρατηρούνται συνηθέστατα σε περιόδους εθνικιστικών εξάψεων και πολέμων. Δεν πάει πολύς καιρός που οι αμερικανοί πιλότοι έγραφαν στις φαλόσχημες βόμβες που θα έριχναν στο Ιράκ συνθήματα, που αμφισβητούσαν τον ανδρισμό του Σαντάμ.
Η σύνδεση του εθνικισμού με τη ρητή υποτίμηση των γυναικών και την καταδίκη κάθε «παρεκκλίνουσας» σεξουαλικής συμπεριφοράς έχει προϊστορία δύο τουλάχιστον αιώνων. Οι ποικιλίες που παρουσιάζει το φαινόμενο στις διαφορετικές του εκδοχές στο χώρο και το χρόνο δεν ανατρέπει τη γενική αυτή επισήμανση. Είναι άλλωστε γνωστό ότι, καθώς ταυτόχρονα με τα σύγχρονα έθνη – κράτη διαμορφώθηκαν σταδιακά και τα στερεότυπα για τους (υγιείς) ρόλους των δύο φύλων, ο ανδρισμός ανέλαβε να εκπροσωπήσει συμβολικά την πρόοδο, το σφρίγος και τη δυναμική του θριαμβεύοντος έθνους, ενώ στη θηλυκότητα ανατέθηκε η συμβολική υπεράσπιση της παράδοσης, των προαιώνιων ριζών του έθνους, της παθητικότητας και της ακινησίας.
Η παγίωση των «φυσικών» αυτών χαρακτηριστικών των δυο φύλων δεν αφορά μόνο το συμβολικό επίπεδο. Αντιστοιχεί προφανώς σε συγκεκριμένες αντιλήψεις και πρακτικές για τους κοινωνικούς ρόλους των φύλων. Στα ιδεώδη του εθνικισμού η γυναίκα εξιδανικεύεται, ενώ, την ίδια ώρα, οι γυναίκες εγκλωβίζονται στον παραδοσιακό τους ρόλο. Εκείνες που ξεφεύγουν θεωρούνται ύποπτες για αχαλίνωτη σεξουαλικότητα που τις ωθεί να προδώσουν τον (εθνικό) προορισμό τους. Και είναι πασίγνωστος ο τρόμος της γυναικείας σεξουαλικότητας που μαρτυρούν οι αντρικές φαντασιώσεις για τις γυναίκες οι οποίες απαρνήθηκαν το ρόλο τους. Η εξιδανίκευση της μητρότητας και η ταυτόχρονη καταδίκη κάθε μη αναπαραγωγικής ερωτικής συμπεριφοράς, η ενοχοποίηση των γυναικών για τα δημογραφικά προβλήματα, η ανάθεση σε αυτές του ρόλου της «αδελφής του ελέους» αποτελούν μερικά μόνο από τα χαρακτηριστικά του εθνικιστικού λόγου για τις γυναίκες.
Συχνά, βέβαια, όπως έχει να μαρτυρήσει και η ελληνική ιστορία του 19ου και 20ού αιώνα, οι γυναίκες αποδέχθηκαν τις υποτιθέμενες φυσικές ιδιότητές τους προκειμένου να συμμετάσχουν και αυτές στο πολιτικό παιχνίδι της εποχής τους. Η ίδια στάση παρατηρείται σήμερα σε κινήματα γυναικών στη Γιουγκοσλαβία, αλλά μπορεί να ανιχνευτεί και στη «Διακήρυξη των γυναικών της Θεσσαλονίκης», που μοιράστηκε στο πρώτο μεγάλο συλλαλητήριο για τη Μακεδονία και θύμιζε γυναικεία κείμενα των αρχών του αιώνα. Την ίδια στιγμή, σε διάφορες μεριές του πλανήτη, οι ανερχόμενοι εθνικισμοί θέτουν και πάλι σε αμφισβήτηση τις κοινωνικές κατακτήσεις των γυναικών. Η Αλγερία, η Τουρκία, τα βαλκανικά κράτη, η Ρωσία, η Ινδία και το Ιράν αποτελούν ελάχιστο δείγμα της προβληματικής σχέσης των γυναικών με την κατά τόπους εθνικιστική αφύπνιση.
.
(Και τι θα τραγουδάνε άραγε στην προπαίδευση οι γυναίκες;)
.
ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΜΙΣΟΓΥΝΙΣΟΣ
Ο εθνικισμός ωστόσο, δεν σχετίζεται μόνο με τα φυλετικά στερεότυπα. Στον εθνικιστικό λόγο, το γυναικείο κορμί χρησιμοποιείται για να συμβολίσει την ίδιο τη θιγόμενη χώρα αλλά και τη χώρα του αντιπάλου, τροφοδοτώντας και πάλι μισογυνικές φαντασιώσεις.
«Ο βιασμός του Κουβέιτ» ήταν ο διόλου συμπτωματικός τίτλος ενός μπεστ-σέλερ που νομιμοποιούσε την επέμβαση στο Ιράκ. Καθώς, λοιπόν, η εθνική ταπείνωση βιώνεται ως βιασμός από τον αντίπαλο, το προφανές ζητούμενο είναι η πληρωμή του με το ίδιο νόμισμα. Η ξένη χώρα μετατρέπεται συμβολικά σε γυναικείο σώμα, τα αντίποινα πρέπει να τα γευτεί ο αντίπαλος εκεί που τον πονάει: στον τόπο του, στη μάνα του, την αδελφή του, την κόρη του. Ο γιουγκοσλαβικός εμφύλιος έχει να μαρτυρήσει πολλά για το βιασμό των γυναικών των αντιπάλων ως πολεμικό όπλο και μέσο ευτελισμού του (αρσενικού) εχθρού.
Στο μεταξύ, στην Ελλάδα, τα ανοιχτά εθνικά ζητήματα έχουν μια άνευ προηγουμένου έξαρση του μισογυνισμού σε όλο περίπου το φάσμα της πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Από τα φασιστικά παραληρήματα έως τις πιο μεταμοντέρνες εκδοχές δημοσιογραφικού λόγου, το εθνικό νταηλίκι έχει σηκώσει κεφάλι με στόχο, βέβαια, κάποιους άλλους. Είναι, όμως, μόνο αυτοί που θίγονται από τους καθημερινούς φραστικούς λεονταρισμούς;
Δεν πάνε πολλές ημέρες που η πρωθυπουργός της Τουρκίας έκανε μια δήλωση που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων. Ας θυμηθούμε ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα από τις αμιγώς πολιτικές αυτές αντιδράσεις:
- «Μας απειλεί το χανουμάκι», ήταν ο κύριος τίτλος της Αυριανής στις 9 Ιουνίου.
- «Τουρκάλες στα κρεβάτια μας», ήταν την ίδιο ημέρα το μότο που συνόδευε το λογότυπο της εφήμ. Ποντίκι, ενώ στην τελευταία σελίδα της δημοσιευόταν ολοσέλιδη φωτογραφία της Τ. Τσιλέρ με τη λεζάντα «Έλα με τοv… στώλο!».
- «Αϊ χάσου γιουσουφάκι» τιτλοφορούσε το κείμενό της για τις τουρκικές προκλήσεις η Νίνα Γουδέλη την ίδια ημέρα στην Απογευματινή.
- Ενώ, την επομένη, ο Ελεύθερος Τύπος αστειευόταν χαριτωμένα: «Κι η Ταvσού ξανθιά είναι, αλλά με…κάτι μυαλά vα! (με το συμπάθιο)».
Τα παραθέματα θα μπορούσαν εύκολα να πολλαπλασιαστούν. Σε μια περίοδο που η συζήτηση για την κοινωνική θέση των γυναικών έχει περιοριστεί στη θεσμική κατοχύρωση των δικαιωμάτων τους, κυρίως των πολιτικών, αποκρύπτεται επιμελώς η μαζική επιστροφή σε εκφράσεις του πιο μισογυνικού και γυναικοφοβικού συλλογικού ασυνείδητου, που θίγουν με τρόπο άμεσο τη θέση των γυναικών σε τούτη την κοινωνία. Το κλίμα αυτό ανιχνεύεται στα περισσότερα μέσα ενημέρωσης, στο στρατό και στα γήπεδα, αλλά δεν μοιάζει να προκαλεί την παραμικρή ανησυχία. Εξάλλου, αποσιωπάται για λόγους σεμνοτυφίας και θεωρείται περιθωριακό ώστε να απασχολήσει την επίσημη πολιτική. Κυρίως, όμως, συσχετίζεται με τα εθνικά ζητήματα και κερδίζει αυτόματα τη σχετική ασυλία…
.
(Οι πληγές τετρακοσίων χρόνων τουρκοκρατίας είναι ακόμη ανοικτές στον αθηναϊκό τύπο)
.
ΤΩΝ ΑΝΔΡΩΝ ΤΑ ΦΟΥΣΑΤΑ ΠΕΡΑΣΑΝ
Ο μισογυνισμός στο στρατό δεν είναι πρόσφατη υπόθεση. Και τα πασίγνωστα στρατιωτικά τραγουδάκια είχαν πάντοτε στο στόχαστρο τις γυναίκες. Μόνο που, τώρα, οι γυναίκες είναι συνηθέστατα ξένες και ο θριαμβεύων ανδρισμός εμφανίζεται εθνικά προσανατολισμένος. Στα σύγχρονα αυτά στιχουργήματα, οι έλληνες στρατιώτες αποβιβάζονται σε κάποιο χωριό γειτονικής χώρας, βιάζουν τις γυναίκες και αλλοιώνουν εθνολογικά τον πληθυσμό. Με τον τρόπο αυτό ταπεινώνουν αποτελεσματικά τον αντίπαλο, τον οποίο δεν χρειάζεται πλέον να αντιμετωπίσουν με τις κλασικές στρατιωτικές μεθόδους. Ας δούμε τέσσερις παραλλαγές ενός από τα πιο δημοφιλή σχετικά τραγουδάκια, που σημειώνει μεγάλη επιτυχία σε πάμπολλες μονάδες της επικράτειας:
«Μ’ αλεξίπτωτο πηδώ/
μεσ’ στο τούρκικο χωριό/
τις Τουρκάλες τις γαμώ/για
να λένε τα παιδιά/ οτι έχουν
έλληνα μπατζή μπαμπά».
Ιδού το ίδιο άσμα σε ελαφρά παραλλαγμένη μορφή:
«Μες στο τούρκικο χωριό/
μ’ αλεξίπτωτο πηδώ/ την
Τουρκάλα τη γαμώ/ κι έτσι
ολα τα παιδιά/ θα χουν Ελληνα
μπαμπά»
Στην τρίτη παραλλαγή, τα πράγματα γίνονται λίγο πιο σοβαρά, καθώς αυτή τη φορά η Τουρκάλα βρίσκεται μέσα στα όρια του ελληνικού κράτους.
«Εκεί πάνω στην Κομοτηνή/
είναι μια Τουρκάλα ζωντανή,/
τη γαμάμε,την πηδάμε./
και τους Τούρκους θα τους φάμε/».
Στην τέταρτη και τελευταία εκδοχή του τραγουδιού που καταφέραμε να αποθησαυρίσουμε, ο στρατιώτης ενημερώνει σχετικά τη μάνα που περιμένει αγωνιωδώς τα νέα του.
«Σου γράφω μάνα να σου πω/
πώς περνάω στο στρατό/
τώρα που χω στο πλευρό/
παλικάρι δόκιμο./ το πρωί
με την αυγή/ κάνουμε γυμναστική/
για να φτιάξουμε
κορμί/ Την Τουρκάλα τη
γαμώ/ και το αίμα της
ρουφώ./ Έτσι μάνα τα
περνώ/ τώρα που ‘μαι στο
στρατό»
.
ΕΛΛΗΝΕΣ ΝΑΖΙ / ΕΘΝΙΚΙΣΤΙΚΟ OUTING
Στον ακραίο εθνικιστικό λόγο κυριαρχούν οι μιλιταριστικές αξίες. «Στρατός σημαίνει σιδερωμένη στολή και γυαλισμένες μπότες, στρατός σημαίνει ανδρισμός και πόλεμος», διακήρυσσε πρόσφατα ο θεωρητικός του χώρου Κ. Πλεύρης από τη φιλόξενη, για τις «ιστορικές» απόψεις του, συχνότητα του Tele-clty. Στη ναζιστική τάξη πραγμάτων που προσβλέπουν οι υπερεθνικιστές δεν υπάρχει χώρος για «εκφυλισμένους» παντός είδους, για «φεμινίστριες», «αλλογενείς», «κίναιδους» και φυσικά «προδότες».
Οι θέσεις τους είναι σαφείς: πάταξη του κοσμοπολιτισμού και των παραφυάδων αυτού, εκκαθάριση της κοινωνίας από τους «ανώμαλους» και τους «ξένους», επιστροφή στην Ελλάδα των ελλήνων χριστιανών, επιβολή στρατιωτικής πειθαρχίας παντού και ανελέητος πόλεμος κατά πάντων μέχρι την «απελευθέρωση όλων των αλύτρωτων πατρίδων μας».
«Οι πολιτικάντηδες κάνουν το παν για να ευνουχίσουν τον Στρατό», «Νέα πρόκληση από τον Βαλιανάτο που θέλει να μπαίνουν
στον Στρατό οι όμοιοί του με “φουστίτσες”!», διαβάζουμε τακτικότατα στο «Στόχο». Και η «Χρυσή Αυγή» μας εξηγεί ακόμα
περισσότερο για το ποιόν των «πρασινο-κοκκινο-μπλε εθνοπροδοτών»:
- «Ανορθόδοξοι ηδονιστές – κίναιδοι, παιδεραστές, οφθαλμολάγνοι κ.λπ. – έχουν περιληφθεί στις υπό κατασκευήν λίστες των κομμάτων. Απελευθερωμένοι, “ξεταμπούκωτοι”, έτοιμοι να δηλώσουν τις ανομολόγητες … ορέξεις τους. Πίσω τους, ένας συρφετός αφανών υποστηρικτών με την ίδια “έξη”. Ναι αναγνώστη, δεν πρόκειται περί υπερβολής, μέγα ποσοστό των μελλοντικών βουλευτών παρουσιάζει .. οπίσθια κλίση και ου μόνον» (προεκλογικό τεύχος, 17.9.1993).
- Η ατολμία του πολιτικού κόσμου να εξοντώσει τους «εχθρούς του ελληνισμού» οφείλεται στο γεγονός ότι αποτελείται από παρηκμασμένες «αδελφές»: «Από τους διασημότερους ομοφυλόφιλους οι Καραμανλής, Μητσοτάκης, Ανδρέας» («Στόχος»,8.11.1990).
- «Στα μαχαίρια είναι ο Γιωργάκης με τη σύζυγό του, γιατί αvτί αυτής προτιμά τον Βαλλιαvάτο…» (17.2.1993).
- Και για το «βουλγαρόριζο προδότη» Γ. Λιάνη, μαθαίνουμε ότι «πέρυσι ο ελέω κεράτων και εκλεκτός των Σκοπίων, πήγε ντυμένος τραβεστί στο μασκέ πάρτι που έκανε η ξαδελφούλα του (…). Όσοι τον είδαν είπαν πως ήταν φυσικότατος…».
- Για τον τέως υπουργό Εθνικής Άμυνας υπάρχει εξήγηση γιατί δεν σφάζει τους «Μογγόλους και τους Γυφτοσκοπιανούς»: «Δεν ξέρουμε -αν και υποψιαζόμαστε- ποιοι είναι οι λόγοι που ο Βαρβιτσιώτης πήρε σαν σύμβουλό του έναν διακηρυγμένο εχθρό μιας ελληνοτουρκικής συγκρούσεως, το έχει όμως στο αίμα του να διαλέγει πάvτα “συμβούλους” ειδικούς. Όταν, π.χ., ήταν υπουργός Παιδείας είχε προσλάβει κάποιον παιδεραστή».
Αλλά και άλλοι «εθνοπροδότες» υφίστανται τακτικό «άουτινγκ» από τις ναζιστικές φυλλάδες:
- «Η γνωστή για τις “ανωμαλίες” της Λιάνα Κανέλλη θα ”βραβευόταν” φέτος με το επαίσχυντο “βραβείο Ιπεκτσί”…» («Στόχος», 10.2.1993).
- Όταν κάποιοι έγραψαν σε αθηναϊκό τοίχο ότι «Ο Μεγαλέξανδρος ήταν αδελφή» -Μάρτιος 1993- τα πυρά, προφανώς, στράφηκαν εκ νέου κατά των «προδοτών ομοφυλοφίλων». «Υπερασπιζόμενος τα όσα έγραψε για τον κοσμοκράτορα μας Μεγαλέξανδρο η σπείρα των Δημητράδων, ο εραστής του Γιωργάκη Παπανδρέου, Γρηγόρης Βαλλιανάτος, παρουσίασε “πίνακα” όλων των διασήμων Ελλήνων στους οποίους απέδωσε τις δικές του ιδιότητες» (17.3.1993)
Όσο για τους εξωτερικούς μας εχθρούς, το ναζιστικό αντριλίκι των υπερεθνικιστών μας δεν μπορεί παρά να αποχαλινώνεται προς πολύ πιο βίαιες κατευθύνσεις από έναν απλό σεξιστικό υπαινιγμό.
Με τους «βαρβάρους, αλλόπιστους και αλλογενείς» δεν υπάρχουν και πολλά περιθώρια, άλλωστε η «βρωμιά» τους δεν επιτρέπει
τίποτα περισσότερο από το πέταγμά τους στον Καιάδα ή τη σφαγή τους μέχρις οριστικής εξολοθρεύσεως.
.
(Εθνική έξαρση χωρίς προφυλακτικό στον αγώνα με την Ουγγαρία)
.
Οι χανούμισες της κερκίδας
Ολόκληρη η Νέα Φιλαδέλφεια τραντάζεται από το τραγούδι. Ο σκοπός είναι γνώριμος, θυμίζει το παιδικό χριστουγεννιάτικο «Τρίγωνα – κάλαντα», αλλά το λόγια είναι παράξενα:
«Ήρθαμε, ήρθαμε από τη στεριά
Τις μάνες σας γαμάμε οθωμανικά».
Ο ανύποπτος περαστικός έξω οπό το στάδιο «Νίκος Γκούμας» είναι δύσκολο να αντιληφθεί τι ακριβώς συμβαίνει μέσα. Ποιοι είναι αυτοί οι οθωμανοί και ποιοι κινδυνεύουν να δουν βιασμένες τις μητέρες τους: Ο φύλακας του σταδίου σπεύδει να τον καθησυχάσει. Οι «τραγουδιστές» είναι οι οπαδοί της ΑΕΚ και το υποψήφια θύματά τους οι παίκτες του ΑΠΟΕΛ. Μάταια οι λιγοστοί κύπριοι φίλαθλοι επιχειρούν να αλλάξουν το κλίμα με το αδύναμο «Ελλάς – Ένωση». Οι φωνές τους πνίγονται από τους πολυάριθμους αντιπάλους τους.
Όσο κι αν προσπαθούν να μας πείσουν οι σχετικές ηθικολογούσες διαμαρτυρίες, η αισχρολογία στα γήπεδο δεν είναι φαινόμενο
τελευταίο. Έχουν περάσει τρεις δεκαετίες από τότε που φωναζόταν η περίφημη «καβάλα με τον Πρέκα». Η επιθετικότητα του φιλάθλου προς τον αντίπαλο διοχετεύεται πολύ εύκολο στη βρισιά. Η κερκίδα έχει τα χαρακτηριστικά μιας κλειστής αρσενικής κοινότητας που αναπαράγει κατά τρόπο σχεδόν φυσικό το σεξιστικό λόγο. Απλώς, χάρη στην τηλεόραση, οι «ήχοι» του γηπέδου εισβάλλουν πλέον στο σπίτι μας και αναστατώνουν τους ανυποψίαστους. Το μόνο καινούριο στοιχείο είναι ότι αυτή η συνθηματολογια συνδέεται τα τελευταίο χρόνιο όλο και περισσότερο με το περιρρέον εθνικιστικό κλίμα. Η φραστική βία και τα σκωπτικά ή χυδαiα υπονοούμενα στρέφονται όλο και περισσότερο σε ξένους, αλλόφυλους ή και εχθρούς.
Αν οι «αδελφοί» Κύπριοι έγιναν στόχος των ΑΕΚτζήδων, μπορεί κανείς να φανταστεί τι ακούγεται όταν οι ελληνικές ομάδες παίζουν
με τουρκικές ή ισραηλινές ή… Αλλά το πιο ενδιαφέρον είναι ότι αυτό τα συνθήματα ακούγονται κατά κύριο λόγο όταν παίζουν
ελληνικές ομάδες ανάμεσά τους. Η προέλευση της ομάδας (π.χ. από Κωνσταντινούπολη) είναι αρκετή για να της δώσει τη σχετική ταμπέλα. Ήδη από δεκαετίες, οι αντίπαλοι της ΑΕΚ την υποδέχονταν με το «Χανουμάκια θύματα/ κάvτε μας κουνήματα». Οι «Ενωσίτες» αποδέχονται την πρόκληση των ολυμπιακών και άδουν εν χορώ στο ρυθμό του «Είμαστε δυο, είμαστε τρεις»:
«Ευχαριστώ και το Θεό
που μ’έχει κάνει Οθωμανό
Ευχαριστώ την Παναγιά
που μ’έχει χάνει ψωλαρά,
για να γαμώ τον Πειραιά»
Το ίδιο συμβαίνει και με τις ομάδες της Θεσσαλονίκης, όταν δέχονται την επίθεση των Αθηναίων. Μόλις ακούν το πασίγνωστο
«Γαμιέται ο ΠΑΟΚ και η Βουλγαρία» δεν διστάζουν να απαντήσουν «Έτσι γαμάει η Βουλγαρία», ενώ στην ατάκα «Τούρκοι, Τούρκοι, τον παίρνετε τσιμπούκι», έχουν έτοιμο το «Οι Τούρκοι γαμάνε τις μάνες σας».
Κάποιος επιπόλαιος παρατηρητής μπορεί να παρασυρθεί από ορισμένα συνθήματα της εποχής (όπως το «Σκοπιανοί, Σκοπιανοι, της μαμάς σας το μουνί» που απευθύνουν οι οπαδοί των ομάδων του κέντρου στους μακεδόνες φιλάθλους) και να νομίσει ότι το εθνικιστικό πάθος τυφλώνει τόσο πολύ ώστε να αποδίδεται σε οποιονδήποτε αντίπαλο η ιδιότητα του «εχθρού». Όμως, οι ίδιοι οι οπαδοί των αθηναϊκών ομάδων είναι αυτοί που φωνάζουν «Πουτάνα, λεσβία, Μακεδονία». Ειδικά οι οπαδοί του Ολυμπιακού δεν διστάζουν να θίξουν τα ιερό και τα όσιο της φυλής, προκειμένου να «πικάρουν» τους ΠΑΟΚτζήδες: «Πουτάνα Βεργίνα, το Θρύλο μας προσκύνα».
Ο συνδυασμός μνήμης και ιστοριας παίρνει ακόμα ζωηρότερο χρώματα όταν αναφέρονται συγκεκριμένα περιστατικά:
«ΠΑΟΚ θυμήσου την Αλαμάνα,
εκεί που σας γαμήσαμε
το πούλμαν και τη μάνα».
Το επεισόδιο έγινε στο γνωστό μοτέλ του Αγίου Κωνσταντίνου αλλά μεταφέρθηκε ποιητική αδεία 50 χιλιόμετρο βορειότερα. Η φαντασιακή σεξουαλική δραστηριότητα δεν εξαντλείται μόνο στις μόνες των εχθρών. Περιλαμβάνει, όπως βλέπουμε, και
τα πούλμαν αλλά και την πόλη ολόκληρη και τα σύμβολά της:
«Αθήνα μου, πρωτεύουσα.
γαμώ την συμπρωτεύουσα.
Ακρόπολη, Λυκαβηττός,
γαμιέται ο Πύργος ο Λευκός
και ο Δικέφαλος Αετός».
(Αδεται και αυτό στο ρυθμό του τραγουδιού του Θεοδωράκη «Είμαστε δυο, είμαστε τρεις»).
Όταν ακούγονται αυτά τα συνθήματα, επικρατεί εκνευρισμός στις κερκίδες των επισήμων. Όλοι ποντάρουν στο γεγονός ότι η άρθρωση του πλήθους δεν είναι πολύ καλή και το μήνυμα δυσδιάκριτο. Ο ηχολήπτης της τηλεόρασης σπεύδει καλού κακού να κλείσει τα μικρόφωνα. Ο διαιτητής κάνει ότι δεν καταλαβαίνει, εκτός αν θίγεται προσωπικά ο ίδιος (δηλαδή η μάνα του). Σ’ αυτή την περίπτωση, μπορεί μέχρι και να διακόψει τον αγώνα.
Τον ίδιο κίνδυνο (διακοπή εις βάρος της ομάδας που φωνάζει) διατρέχει ο ΠΑΟΚ κάθε φορά που οι φίλαθλοί του τραγουδούν τον εθνικό ύμνο, διασκευασμένο κατάλληλα. Οι στίχοι της διασκευής δεν έχουν τίποτα το επιλήψιμο, αλλά η παραποίηση είναι πολύ αναγνωρίσιμη, και για τούτο δεν μπορεί να γίνει ανεκτή. Δεν είναι το ίδιο «φίλαθλη» η απάντηση που έχουν έτοιμη οι αντίπαλοι οπαδοί. Στον τελευταίο στίχο, εκεί που οι ΠΑΟΚτζήδες αvτi για «Χαίρε ω χαίρε ελευθεριά!» ψάλλουν «Παοκάρα σ’ αγαπώ!», ακούγεται η απέναντι κερκίδα να ακολουθεί την ίδια μουσική του Μαντζάρου αλλά με άλλο περιεχόμενο: «Της μαμάς σας το μουνί/».
Η λαϊκή έμπνευση δεν σταματά ούτε μπροστά στις ξένες γλώσσες. Ενσωματώνει κάθε χρήσιμο νέο όρο. Δεν μιλάμε μόνο για το παλιό «Πουτάνο, πουτάνο ιταλιάνο», με το οποίο υποδέχονται παραδοσιακά οι Έλληνες τους Ιταλούς φιλάθλους. Όσοι παροκολούθησαν τους τελικούς του πρωταθλήματος μπάσκετ μεταξύ ΠΑΟΚ και Ολυμπιακού, θα άκουσαν τους Πειραιώτες (αν δεν τραγούδησαν μαζί τους) να κραυγάζουν στο ρυθμό του «Ντιρλαντά»:
«Στα τελικά των πλέι οφ
λέμε στους Βούλγαρους φακ οφ».
Ακολουθούν άλλοι 41 στίχοι, έργο συλλογικής και γόνιμης φαντασίας…
.
(Ο Άρης κατατροπώνει τους θηλυκούς του αντιπάλους)
Απ’ τον Ιό της Ελευθεροτυπίας.
(26.6.1994)
You must be logged in to post a comment.